Emilio Lopez-Menchero – Yellow Submarine (Blinde muren)
Bemiddelaar - Joost Declercq
Trekweg, Mariakerke (Gent), België, 2005
De opdracht
De groep van opdrachtgevers bestaat uit leden van het oudercomité van de Brugschool in Mariakerke, jongeren uit de buurt, het filiaal van de Bibliotheek, de dienst Stadsvernieuwing en gebiedsgerichte werking van de Stad Gent en de nv Waterwegen en Zeekanaal. Deze laatste is eigenaar van de brug, waarvoor de opdrachtgevers een kunstwerk willen laten realiseren.
Het gaat om een blinde muur onder de brug over het kanaal Gent-Brugge, aan de Trekweg in Mariakerke. Voor de opdrachtgevers is de ruimte onder de brug beladen met negatieve associaties: donker, vuil, lelijk, verwaarloosd. Net op dit stuk niemandsland willen ze een kunstwerk gerealiseerd zien. Niet om de lelijkheid van de muur weg te moffelen, maar om er iets aan toe te voegen, iets dat de troeven van de plek naar voor kan brengen.
Al tijdens de eerste vergaderingen met de opdrachtgevers werd duidelijk dat het niet alleen om de blinde muur ging: het ging om de betekenis van de hele plek als ontmoetingsplaats, als schuilplaats, als verbinding. Het kunstwerk moet van het rommelige stuk terrein een baken maken, een plek die geborgenheid kan bieden. Het moet associaties bevatten met het water en als verbindingsteken met de stad fungeren.
Emilio Lopez-Menchero
De gesprekken in de opdrachtgeversgroep verliepen erg levendig. Na enkele samenkomsten onder leiding van de bemiddelaar van de Nieuwe Opdrachtgevers koos de groep - merkwaardig eensgezind! - voor kunstenaar Emilio Lopez-Menchero.
Emilio Lopez-Menchero nam deel aan enkele grote tentoonstellingen zoals Over the Edges (2000, Gent) en TRACK (2012, Gent) enzijn werk is te zien in zowel binnen- als buitenland. Hij is een genereuze kunstenaar die vanuit zijn Spaanse roots niet alleen moeiteloos in de huid kruipt van een toreador maar ook houdt van performatieve ensceneringen.
Het kunstwerk
Emilio Lopez-Menchero vond de blinde muur helemaal niet lelijk. 'Ik zag de muur als onderdeel van een brug die ik architecturaal heel mooi vond. Ook de relatie met het water en de rol van de plek als passage vond ik interessant. Het was een levendige plek, door de spelende kinderen, de fietsers, de mensen op de weg naar de school of de bibliotheek. De wild aangeplakte affiches onder de brug vond ik geen probleem: ze vertellen iets, bieden informatie. Een kunstwerk kon licht en kleur brengen. Het idee voor de Yellow Submarine kwam als een evidentie: dàt moest het worden. Uiteindelijk bleek mijn idee toch veel groter, complexer en moeilijker te realiseren dan ik had vermoed. Maar ik wilde doorzetten tot aan het eind.'
De ontwerpen van de 'Yellow Submarine' werden door de opdrachtgeversgroep heel goed onthaald. Het was speels, bevatte een knipoog naar het water, en - als zitbank - accentueerde het de functie van de plek als ontmoetingsplaats. Behalve de gele surfplank, viel ook de blauwe pijl in de smaak. Die kan dienen als wegwijzer voor de de activiteiten die worden weergegeven op het aanplakbord.
De eigenaar van de brug liet de ondergrond heraanleggen en gedeeltelijk betegelen, zodat onder de brug een enorme begaanbare ruimte ontstond.
De inhuldiging
De onthulling op 23 juni 2006 was een waar volksfeest. Het weer was prachtig en er was grote belangstelling. Emilio deed een performance, danseressen van La Guardia Flamenca zorgden met wervelende flamenco voor een zuiderse sfeer, en er was een frietkraam aangevoerd.