Jan Christensen – Sluit je ogen, verbeeld je kunst (Blinde muren)
Bemiddelaar - Angelique Campens
Partners - Stad Gent
Papegaaistraat, Gent, 2005
De opdrachtgevers
De opdrachtgeversgroep bestond uit vertegenwoordigers van de Graffiti Jeugddienst vzw, die het voorstel indienden, vertegenwoordigers van de dienst Stadsvernieuwing en gebiedsgerichte werking en buurtbewoners, waaronder leden van het buurtcomité vzw Papegay.
De opdracht
Twee tegenover elkaar liggende muren in de Papegaaistraat vormden de locatie voor het kunstwerk.
De Papegaaistraat is een wat grauwe en drukke doorgangsstraat die naar het stadscentrum leidt. Er rijdt een tram doorheen, maar verder is het een straat zonder veel geschiedenis, die overigens pas vrij recent (in 1920) is aangelegd. Het buurtgevoel is er niet zo sterk ontwikkeld, al probeert het actieve buurtcomité - vzw De Papegay - daar iets aan te doen.
In de Papegaaistraat ligt ook het hoofdkwartier van Graffiti Jeugddienst vzw, een vereniging die de Gentse jongeren wil leren kennismaken met alternatieve vormen van communicatie - graffiti, nieuwe media, fotografie, animatiefilm, enzovoort.
‘Het zijn twee muren die tegenover elkaar staan, met een erg breed stuk trottoir ertussen, zegt iemand van Graffiti Jeugddienst vzw. Onze vingers hadden meer dan eens gejeukt om er op eigen houtje iets creatiefs mee te doen, maar zover was het nooit gekomen. Dat de muren beklad waren met illegale graffiti, stoorde ons niet echt. Graffiti is communicatie."
‘Bij de opdrachtformulering vonden we communicatie en dialoog erg belangrijk. We dachten in eerste instantie aan grafittikunst. Het werk mocht ook wel een maatschappijkritische inslag hebben, vonden we, maar die mocht niet te zwaarwichtig overkomen: humor was welkom.’ In de werkgroep werd die opdrachtformulering verfijnd.
Jan Christensen
Jan Christensen werd in 1977 geboren in Kopenhagen en woont en werkt in Berlijn en Skien (Noorwegen). Zijn werk bestaat vooral uit muurschilderingen en site-specifieke kunst. Hij combineert figuratieve en abstracte elementen, teksten, computergrafiek en graffiti. Zijn werk is een mix van high en low culture, een visuele explosie van vormen, kleuren, decoratieve patronen en vibrerende lijnen. In de werken, waarvoor hij de architectuur van de ruimte zelf als vertrekpunt neemt, gebruikt hij een soberder palet. Eind 2006 realiseerde hij in het café van het S.M.A.K. een wandschildering.
‘We waren gecharmeerd door het werk dat we op zijn website zagen, zegt Bart van de vzw: erg kleurrijk, vinnig, met kritische boodschappen. Dat werk is heel divers, zodat we vooraf niet wisten waarmee Jan zou komen aanzetten. Dat maakte het boeiend: uiteindelijk kies je voor een kunstenaar, niet voor een kunstwerk.’
Het kunstwerk
In zijn eerste voorstel wilde Jan Christensen de muren laten zandstralen om er vervolgens - samen met een andere kunstenaar - met verschillende lagen verf een decoratieve en visueel erg fraaie wandschildering op aan te brengen. De werkgroep wilde liever geen samenwerking met andere kunstenaars en was ook niet erg te vinden voor een decoratief kunstwerk.
‘Die discussie vond ik erg uitdagend,’ zegt Jan Christensen. ‘Ze zette mij ertoe aan na te denken over publieke kunst. Mijn werk is vaak visueel erg opvallend, maar het heeft ook een kritische lading. Kunst is niet altijd positief of waardevol: ze kan ook misbruikt worden, om te imponeren of te onderdrukken. Daarom zet ik ook grote vraagtekens bij het traditionele beeld van de kunstenaar als een uitzonderlijk iemand. Heb ik als kunstenaar meer recht van spreken over kunst dan andere mensen? Ik vind van niet: wat kunst is, vult iedereen zelf in, vanuit zijn of haar subjectieve ervaring. Daarom vond ik het zo boeiend om de confrontatie aan te gaan met andere visies over kunst.’